Məntiqi düşünmə. ONLİNE TEST 3

Həlli: Uşaqların yaşları cəmi 9+12+14=35 olduğundan, x il
öncə onların birlikdə 35-3x yaşları, atanın isə 60-x yaşı var idi.
Şərtə əsasən:
60-x=2(35-3x)
60-x=70-6x
5x=10 x=2
Düzgün cavab A-dır

Həlli: Çıxma əməlinin yerinə yetirildiyi ifadənin sağ kənar hədlərinə nəzər yetirsək görərik ki, K  L = 4-dür. Bu fərqi verə bilən ifadələr bunlardır: 5-1=4; 6-2=4 7-3=4 8-4=4 9-5=4 İfadədəki hərflərin yerinə yalnız K=6 və L=2 rəqəmləri qoyulduqda fərqin 564 olduğunu görərik, yəni 626-62=564 Beləliklə, K+L=6+2=8 Düzgün cavab B-dir.

Həlli: Şərtdə verilmiş sözlərin hər biri cavab variantlarında göstərilən müvafiq ədədlə şifrələnmişdir. Tapşırığı həll edərkən hərf və rəqəmlərin sayı və yerləşməsindən çıxış edərək soruşulan sözün hansı ədədlə şifrələndiyini tapmaq lazımdır.

Üç söz eyni hərflə bitir. Digər iki sözün 2-ci hərfi Ə-dir, sonuncu hərfi isə K-dır. Bu iki sözə uyğun gələn ədədlər 03135 və 53135-dir. A cavabında “Ə” hərfinə uyğun 3 rəqəmi iki yerdə vardır, deməli bu ədəd DƏMİR-ə uyğun deyil.

DƏMİR sözünə uyğun gələn ədədin də 2-ci rəqəmi 3 olduğundan, bu ədəd 63028-dir. Düzgün cavab C-dir

Həlli: Verilmiş əvvəlki üç ifadədə qanunauyğunluq aşağıdakı kimidir:

I. 8·4=32, 2· 6=12 və 32+12=44

II. 3·5=15, 7·3=21 və 15+21=36

III. 8·2=16, 2·8=16 və 16+16=32 IV. 9·7=63, 4·3=12 və 63+12=75 alarıq. Düzgün cavab C-dir

Həlli: Bu halda ardıcıllıqların iki kənar həddinə görə orta həddini tapmaq lazımdır. Burada I və II sətirlərdə mötərizədə olan ortadakı hədlər kənar hədlərin fərqinin 4 mislinə bərabərdir, yəni 263-188=75, 75·4=300 və 152-122=30, 4·30=120 olur. Bu qaydanı III sətirdəki hədlərə də tətbiq etsək onda 915-893= 22; 4·22=88 alarıq. Düzgün cavab C-dir.

İzahat: Düzgün cavab B-dir. Tapşırıqda iki söz verilib: “ləçək – çiçək”. Bu sözlər arasında münasibət belədir: tamın hissəsi – tam. Yəni “ləçək” (tamın hissəsi) “çiçəyin” (tamın) bir hissəsidir. Beləliklə, bu məntiqi əlaqəyə analoji olan cavab variantını tapmalıyıq. E cavab variantında “əl – barmaq” sözləri arasında münasibət “tam – tamın hissəsi”-dir, yəni eyni məntiqi əlaqədir, lakin sözlər arasında ardıcıllığı nəzərə alsaq, bu, düzgün cavab deyil. Sözlər arasında ardıcıllığın vacib olmasını nəzərə alsaq, B cavab variantı – “burun – baş” bu əlaqəyə analoji olan yeganə cavab variantıdır. 

İzahat: Düzgün cavab E-dir. Tapşırıqda verilən «insan – beyin» sözləri arasında məntiqi əlaqə var: beyin insan orqanizmində müəyyən funksiyaları yerinə yetirir. Birinci iki söz arasında məntiqi əlaqəyə əsaslanaraq, analogiyaya görə üçüncü sözə uyğun olanı seçmək lazımdır. Birinci söz cütünə analoji olaraq, ikinci söz cütünü tamamlayan yeganə cavab variantı E – “prosessor”-dur. Yəni, əgər beyin insan orqanizmində müəyyən funksiyaları yerinə yetirirsə, kompyuterdə oxşar funksiyaları prosessor yerinə yetirir.

İzahat: Düzgün cavab B-dir. Tapşırıqda verilən sözlərdə hərf sırasını düzəltdikdə yeddinci, iyirmi, ikinci, birinci, beşinci sözləri alınır. Bu sözlər arasında yalnız iyirmi miqdar sayı, digərləri isə sıra saylarıdır.

İzahat: Düzgün cavab A-dır. Mətndə verilənlərə görə, üç qardaş müxtəlif universitetlərdə müxtəlif fənləri tədris edirlər. Qardaşlardan heç biri A-da tarixi tədris etmir. “B-də işləyən şəxs iqtisadiyyatı tədris edir” hökmündən belə nəticə çıxır ki, A-da işləyən iqtisadiyyatı da tədris etmir. Deməli, A-da işləyən biologiyanı tədris edir. İsgəndər A-da işləmədiyinə, Cavid isə biologiyanı tədris etmədiyinə görə məlum olur ki, Samir A-da biologiyanı tədris edir. Aşağıdakı kimi cədvəl qurub, mətndə verilənlərə müvafiq olaraq xanalarda “–” və ya “+” işarələri qoymaqla da məsələni həll etmək mümkündür.

İzahat: Düzgün cavab В-dir. Yaşıl rəngli binaların nömrələri tək rəqəm olduğuna görə 1, 3, 5, 7 və 9 nömrəli binalardan üçü yaşıl olmalıdır (3). III bina qırmızı rəngdədir (1). I bina da yaşıl rəngli ola bilməz, çünki elə olsa idi, VI bina da yaşıl olmalı idi (2). Bu isə verilənlərə ziddir (3). Deməli, 5, 7 və 9 nömrəli binalar yaşıl rəngdədir. Digər 4 cavab variantlarının doğru və ya yanlış olması məlum deyil. Bunu müəyyənləşdirmək üçün verilmiş mətndəki məlumat kifayət etmir. Mətndə verilənləri aşağıdakı kimi cədvəldə qeyd etməklə də görmək olar ki, verilmiş cavab variantları arasında mütləq doğru olanı B-dir

İzahat: Düzgün cavab A-dır. Verilmiş mətn digər dörd nəticəyə gəlməyə əsas vermir.