COĞRAFİYA – imtahan sualları 2019

1. Xronoloji ardıcıllığı müəyyən edin:

1. Yer qabığının böyük bir hissəsi enməyə başlayır, dəniz hövzəsi genişlənir, çökmə süxur qatı toplanır, Yer qabığında temperatur və təzyiqin artması metamorfizləşməsinə səbəb olur
2. daxili proseslər zəifləyir, xairici proseslərin təsiri ilə dağlar milyon illər ərzində tədricən dağılıb düzənliklərə çevrilir və platforma mərhələsi baş verir
3. Yer qabığının enməsi davam etməklə yanaşı müəyyən hissələrdə qalxmalar baş verir, çökmə süxur qatı parçalanır, vulkanızm güclənir, antiklinal və sinklinallar yaranır
4. Yer qabığının enməsi dağəmələgəlmə prosesləri ilə əvəz olunur, antiklinal və sinklinalların birləşməsi nəticəində iri dağ sistemləri əmələ gəlir

2. Səhvi tapın:
1. süxurların xarici qüvvələrin təriri ilə parçalanması akkumulyasiya adlanır
2. intruziv maqmatik süxurlar faydalı qazıntıların damarşəkilli yataqlarını yaradırlar
3. effuziv maqmatik süxurlar dərinlikdə olduğu üçün ağır, bərk və məsaməsizdir
4. meylli ərazilərdə qum və gil layları arasında toplanan yeraltı sular sürüşmələrin baş verməsinə səbəb olur

3.

4. Deltanın yaranmasına mane olur:

1. qabarma və çəkilmə
2. yüksək axın sürəti
3. çayın qapalı hövzəyə aid olması
4. çay mənsəbinin okean səviyyəsindən aşağıda yerləşməsi
5. okean cərəyanları

5. Panama və Liberiya iqtisadi cəhətdən zəif ölkə olsa da dəniz donanmasında dünyanın ən qabaqcıl ölkələri hesab olunur. Bunun əsas səbəbi:

6. İxrac məhsullarının dəyəri 10 mlrd manat olan ölkənin idxal məhsullarının dəyəri ixracın 40%-ni təşkil edir. Ölkənin ticarət balansını müəyyən edin (mlrd manatla)

7. Yerin fıqlanma oxu 1 saatda 10^o dönsəydi, bu zaman Yer kürəsində neçə saat qurşağı olardı və Ankara ( 33^o ş.u. ) şəhəri neçənci saat qurşağında yerləşərdi ?

8. Geoloji dövrləri qədimdən cavana doğru düzün
1. Antropogen  2. Silur
3. Devon          4. Təbaşir

9.

10.

11. Materiklərin ucqar nöqtələrinin yerləşdiyi yarımadalar:

12. Yayda bol yağıntı alan yarımadalar:

1. Malakka          2. Koreya   3. Balkan
4. Kiçik Asiya     5. Keyp – York

13.

14.

15. Beynəlxalq ticarətdə buğda daşımalarının əsas istiqamətini müəyyən edin
1. ABŞ -- Qərbi Avropa
2. Argentina-- ABŞ
3. Braziliya-- Kanada
4. Avstraliya-- Yaponiya
5. Qərbi Avropa-- Avstraliya

16.

17. Litosfer tavalarının üfüqi hərəkət etməsi fikrini irəli sürmüşdür:

18.

19. Hövzələri üç yarımkürədə yerləşən çaylar:

1. Volta       4. Parana
2. Niger     5. Xuanxe
3. Konqo    6. Dunay

20. Avropanın adada yerləşən dövlətləri:

21.

22.

23. Mülayim qurşaqda yerləşən çayın mənbəyi 4000 m yüksəklikdə, mənsəbi isə okean səviyyəsində yerləşir, uzunluğu 800 km-dir. Bu çay üçün səciyyəvi əlamətləri müəyyən edin:

1. kanyonvari dərələr yaradır
2. dağ buzlaqlarının əriməsi suları ilə qidalanır
3. yan eroziya üstündür
4. əsasən düzənlik çayıdır
5. meandr və axmazlar yarad bilər
6. yüksək axın sürətinə malikdir

24.

25. Texnopolis nədir ?

26.

27. İqlim qurşağı, fəsillərin sayı və ona aid olan təbii zonanı müəyyən edin :

28. Ucqar nöqtələri 4, 3 və 2 yarımkürədə yerləşən müvafiq materiklər:

29.

30.

31.

32. Torpaq əmələ gəlməsində iştirak edən zonal komponentlər:

33.

34. Şəhər əhalisinin demoqrafik göstəricilərini kənd əhalisindən fərqləndirən əlamətlər:

1. əmək ehtiyatları əsasən, sənaye və sosial sahələrdə çalışır
2. əhalinin təbii və mexaniki artımı azdır
3. əhali bu məntəqələrdən daim miqrasiya edir
4. əmək ehtiyatlarının çoxu kənd təsərrüfatı və nəqliyyat sahələrində çalışır
5. əhali daha sıx məskunlaşmışdır
6. bu məntəqələrdə əhalinin sayı daha çoxdur

35.

36.

37.

38.

39. Hansı təbiət hadisələrinin inkişafında ardıcıllıq pozulmuşdur?

40. Doğru olmayanı seçin: